BSCKI Nguyễn Thị Ngọc Thảo

 Nghiên cứu ứng dụng MRI xương thái dương trong phát hiện cholesteatoma tái phát sau phẫu thuật xương chũm kỹ thuật kín

BSCKI. Nguyễn Thị Ngọc Thảo

TS.BS. Lê Trần Quang Minh

  Bệnh viện Tai Mũi Họng Thành phố Hồ Chí Minh

Đặt vấn đề: Phẫu thuật xương chũm kỹ thuật kín trong điều trị cholesteatoma giúp bảo tồn cấu trúc nhưng có nguy cơ tái phát cao, trong khi kỹ thuật hở hạn chế tái phát nhưng ảnh hưởng đến chất lượng sống. CT scan hỗ trợ chẩn đoán qua các thay đổi xương nhưng không phân biệt được cholesteatoma với mô mềm viêm. MRI, đặc biệt chuỗi xung non-EPI, đã chứng minh ưu thế trong phát hiện tái phát một cách chính xác và không xâm lấn, tuy nhiên vẫn chưa được nghiên cứu và áp dụng rộng rãi tại Việt Nam.

Mục tiêu: Khảo sát đặc điểm lâm sàng, hình ảnh CT, MRI và đánh giá độ nhạy, độ đặc hiệu của MRI trong chẩn đoán cholesteatoma tái phát sau phẫu thuật xương chũm kỹ thuật kín.

Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả hàng loạt ca lâm sàng, gồm 24 bệnh nhân nghi ngờ cholesteatoma tái phát sau phẫu thuật xương chũm kỹ thuật kín được chụp MRI xương thái dương trước phẫu thuật lần 2 tại Bệnh viện Tai Mũi Họng TP.HCM từ 01/2024 đến 10/2024.

Kết quả: Nghiên cứu cho thấy 17/24 trường hợp tái phát cholesteatoma. Về lâm sàng, 37,5% bệnh nhân tái khám định kỳ, 33,3% nhập viện vì chảy tai. Trên nội soi, khuyết thượng nhĩ chiếm 41,7%, trong khi 70,8% bị điếc hỗn hợp qua thính lực đồ. CT scan có độ nhạy thấp (41,2%) nhưng độ đặc hiệu cao (85,7%). Về hình ảnh MRI, chuỗi xung DWI không EPI phát hiện tái phát ở 62,5% trường hợp, với tín hiệu đặc trưng ở 88,2% bệnh nhân được xác nhận qua phẫu thuật. MRI đạt độ nhạy 88,2%, độ đặc hiệu 100%, giá trị tiên đoán dương 100% và tiên đoán âm 77,8%. Tuy nhiên, MRI có thể bỏ sót cholesteatoma nhỏ dưới 5mm.

Kết luận: MRI là công cụ quan trọng chẩn đoán cholesteatoma tái phát, phân biệt với các mô viêm và sẹo sau phẫu thuật, giúp tránh phẫu thuật không cần thiết.

Từ khóa: cholesteatoma tái phát, MRI DWI, phẫu thuật xương chũm kỹ thuật kín